چهل حدیث از حضرت امام حسین علیه السلام
امام حسین (ع) فرمود: «ای مردم! خداوند بندگان را آفرید تا او را بشناسند، آنگاه که او را شناختند، پرستش کنند و آنگاه که او را پرستیدند، از پرستش غیر او بی نیاز شوند»
چهل حدیث گهربار از امام حسین(ع) تقدیم می شود.
۱. شناخت خداوند و عبادت او
«اَیّهَا النّاسُ! إِنّ اللّهَ جَلّ ذِکْرُهُ مَا خَلَقَ الْعِبَادَ إِلاّ لِیَعْرِفُوهُ، فَإِذَا عَرَفُوهُ عَبَدُوهُ فَإِذَا عَبَدُوهُ اسْتَغْنَوْا بِعِبَادَتِهِ عَنْ عِبَادَةِ مَا سِوَاهُ».
امام حسین (ع) فرمود: «ای مردم! خداوند بندگان را آفرید تا او را بشناسند، آنگاه که او را شناختند، پرستش کنند و آنگاه که او را پرستیدند، از پرستش غیر او بی نیاز شوند».
(بحار الانوار، ج ۵ ص ۳۱۲ ح۱ )
۲. یافتن خداوند
«مَاذَا وَجَدَ مَنْ فَقَدَکَ وَ مَا الّذِی فَقَدَ مَنْ وَجَدَکَ؟».
امام حسین (ع) فرمود: «پروردگارا! آن که تو را نیافت، چه یافت و آن که تو را یافت، چه از دست داد؟».
(بحار الانوار، ج ۹۵ ص ۲۲۶ ح۳ )
۳. خداوند، مراقب انسان
«عَمِیَتْ عَیْنٌ لاَ تَرَاکَ عَلَیْهَا رَقِیباً».
امام حسین (ع) فرمود: «چشمی که تو را مراقب خویش نبیند، کور است».
(بحار الانوار، ج ۹۵ ص ۲۲۶ ح۳ )
۴. عبادت تجار، بندگان و آزادگان
«إِنّ قَوْماً عَبَدُوا اللّهَ رَغْبَةً فَتِلْکَ عِبَادَةُ التّجّارِ وَ إِنّ قَوْمَاً عَبَدُوا اللّهَ رَهْبَةً فَتِلْکَ عِبَادَةُ الْعَبِیدِ وَ إِنّ قَوْمَاً عَبَدُوا اللّهَ شُکْراً فَتِلْکَ عِبَادَةُ الاَحْرَارِ وَ هِیَ اَفْضَلُ الْعِبَادَةِ».
امام حسین (ع) فرمود: «گروهی خدا را از روی میل به بهشت عبادت میکنند، که این عبادت تجارتکنندگان است و گروهی خدا را از ترس دوزخ میپرستند و این عبادت بردگان است، و گروهی خدا را به سبب شایستگی میپرستند، و این عبادت آزادگان است که برترین عبادت است».
(تحف العقول، ص ۲۷۹ ح۴ )
۵. پاداش عبادت حقیقی خداوند
«مَنْ عَبَدَ اللّهَ حَقّ عِبَادَتِهِ آتاهُ اللّهُ فَوْقَ اَمَانِیهِ وَ کِفَایَتِهِ».
امام حسین (ع) فرمود: «هرکس حق معبودیت خدا را بهجا آورد، خداوند بیش از حدّ انتظار و کفایتش به او عطا می کند».
(بحار الانوار، ج ۶۸ ص ۱۸۴ ح۴۴ )
۶. زیانکار
«لَقَدْ خَابَ مَنْ رَضِیَ دُونَکَ بَدَلاً».
امام حسین (ع) فرمود: «هرکس به غیر تو دل ببندد، زیان کرده است».
(بحار الانوار، ج ۹۵ ص ۲۱۶ ح۳ )
۷. ستایشگران خداوند
«مَا خَلَقَ اللّهُ مِنْ شَیْءٍ إِلا وَ لَهُ تَسْبِیحٌ یَحْمَدُ بِهِ رَبّهُ».
امام حسین (ع) فرمود: «خداوند هیچ موجودی را نیافرید، جز آنکه برای او تسبیحی قرارداد تا با آن خدا را ستایش کند».
(بحار الانوار، ج ۶۱ ص ۲۹ ح۸ )
۸. دوستی خداوند، سرمایه انسان
«خَسِرَتْ صَفْقَةُ عَبْدٍ لَمْ تَجْعَلْ لَهُ مِنْ حُبّکَ نَصِیباً».
امام حسین (ع) فرمود: «پروردگارا! کسی که از محبّت خود بهرهمندش نکردی، زیان کرده است».
(بحار الانوار، ج ۹۵ ص ۲۲۶ ح۳ )
۹. اشک چشم و ترس دل، رحمت خداوند
«بُکَاءُ الْعُیُونِ وَ خَشْیَةُ الْقُلُوبِ رَحْمَةٌ مِنَ اللّهِ».
امام حسین (ع) فرمود: «گریستن چشمها و ترسیدن قلبها، رحمتی از جانب خداست».
(مستدرک الوسائل، ج ۱۱ ص ۲۴۵ ح۳۵ )
۱۰. دوستی اهل بیت سبب ریزش گناهان
«إِنّ حُبّنَا لَتُسَاقِطُ الذّنُوبَ کَمَا تُسَاقِطُ الرّیحُ الْوَرَقَ».
امام حسین (ع) فرمود: «محبّت ما اهل بیت سبب ریزش گناهان است، چنانکه باد، برگ درختان را میریزد».
(حیاة الامام الحسین، ج ۱ ص۱۵۶ )
۱۱. اهل بیت(ع)، معلمان ملائکه
«اَیّ شَیْءٍ کُنْتُمْ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ اللّهُ عَزّوَجَلّ آدَمَ (ع)؟ قَالَ کُنّا اَشْبَاحَ نُورٍ نَدُورُ حَوْلَ عَرْشِ الرّحْمنِ فَنُعَلّمُ لِلْمَلاَئِکَةِ التّسْبِیحَ وَ التّهْلِیلَ وَ التّحْمِیدَ».
از امام حسین (ع) پرسیده شد: «قبل از اینکه خداوند عزّوجل آدم (ع) را خلق کند، شما چه چیزی بودید؟ فرمود: ما شبحهایی از نور بودیم که بر گرد عرش خدا میچرخیدیم و به ملائکه درس تسبیح و توحید و ستایش خدا را میآموختیم».
(بحار الانوار، ج ۵۷ ص ۳۱۱ ح۱ )
۱۲. اهلبیت(ع)، اهل سرّ خدا
«نَحْنُ الّذِینَ عِنْدَنَا عِلْمُ الْکِتَابِ وَ بَیَانُ مَا فِیهِ وَ لَیْسَ عِنْدَ اَحَدٍ مِنْ خَلْقِهِ مَا عِنْدَنَا لاَِنّا اَهْلُ سِرّ اللّهِ».
امام حسین (ع) فرمود: «ما کسانی هستیم که علم قرآن، و بیان آنچه در آن است، نزد ماست، و آنچه در نزد ماست نزد هیچیک از آفریدگان خدا نیست، زیرا ما محرم راز خداییم».
(بحار الانوار، ج ۴۴ ص ۱۸۴ ح۱۱ )
۱۳. مخلوقات، مأمور به اطاعت از اهل بیت(ع)
«وَ اللّهِ مَا خَلَقَ اللّهُ شَیْئاً إِلا وَ قَدْ اَمَرَهُ بِالطّاعَةِ لَنَا».
امام حسین (ع) فرمود: «سوگند به خدا که خداوند هیچ موجودی را نیافرید، مگر آنکه او را به اطاعت از ما، امر کرد».
(بحار الانوار، ج ۴۴ ص ۱۸۱ ح۱ )
۱۴. دوستی اهل بیت(علیهم السلام)
«مَنْ اَحَبّنَا کَانَ مِنّا اَهْلَ الْبَیتِ».
امام حسین (ع) فرمود: «کسی که ما را دوست بدارد، از ما اهل بیت است».
(نزهة النّاظر و تنبیه الخاطر، ص ۸۵ ح۱۹ )
۱۵. تهیدستی و کشته شدن شیعیان
«وَ اللّهِ الْبَلاَءُ وَ الْفَقْرُ وَ الْقَتْلُ اَسْرَعُ إِلَی مَنْ اَحَبّنَا مِنْ رَکْضِ الْبَرَاذِینِ، وَ مِنَ السّیْلِ إِلیَ صِمْرِهِ».
امام حسین (ع) فرمود: «به خدا سوگند، فقر و قتل به سوی دوستان ما، از حرکت اسبان تیزپا و جریان سیل در مسیرش، سریعتر است».
(بحار الانوار، ج ۶۴ ص ۲۴۹ ح۸۵ )
۱۶. پرهیز از خیانت و مکر و نیرنگ
«إِنّ شِیعَتَنَا مَنْ سَلِمَتْ قُلُوبُهمْ مِنْ کُلّ غِشّ وَغَلّ وَدَغَلٍ».
امام حسین (ع) فرمود: «شیعه ما کسی است که دلش از هرگونه خیانت و نیرنگ و مکری پاک است».
(بحار الانوار، ج ۶۵ ص ۱۵۶ ح۱۰ )
۱۷. امام حسین(ع) و امام زمان(عج)
«لَوْ اَدْرَکْتُهُ لَخَدَمْتُهُ اَیّامَ حَیَاتِی».
امام حسین (ع) فرمود: «اگر زمان حضرت مهدی را درک میکردم، تمام عمر خدمتگزارش بودم».
(عقد الدّرر، ص۱۶۰)
۱۸. حسین(ع)، کشته اشکها
«اَنَا قَتِیلُ الْعَبْرَةِ، لا یَذْکُرُنِی مُؤْمِنٌ إِلا بَکَی».
امام حسین (ع) فرمود: «من کشته اشکهایم، مؤمنی مرا یاد نکند، مگر آنکه به گریه میافتد».
(کامل الزیارات، ص ۱۱۷ ح۶ )
۱۹. پاداش زائر امام حسین(ع)
«مَنْ زَارَنِی بَعْدَ مَوْتِی زُرْتُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ لَوْ لَمْ یَکُنْ إِلا فِی النّارِ لاَخْرَجْتُهُ».
امام حسین (ع) فرمود: «هرکه مرا پس از مرگم، زیارت کند، روز قیامت زیارتش می کنم و اگر در آتش هم باشد، او را بیرون می آورم».
(المنتخب للطریحی، ص۶۹ )
۲۰. خوشخلقی و سکوت
«اَلْخُلْقُ الْحَسَنُ عِبَادَةٌ وَ الصّمْتُ زَیْنٌ».
امام حسین (ع) فرمود: «خوشخویی، عبادت است و سکوت، زینت».
(تاریخ الیعقوبی، ج ۲ ص۲۶۴ )
۲۱. تأخیر در مرگ و افزایش روزی با صله رحم
«مَنْ سَرّهُ اَنْ یُنْسَاَ فِی اَجَلِهِ وَ یُزَادَ فِی رِزْقِهِ فَلْیَصِلْ رَحِمَهُ».
امام حسین (ع) فرمود: «کسی که دوست دارد اجلش به تأخیر افتد و روزی اش افزایش یابد، صله رحم به جا آورد».
(بحار الانوار، ج ۷۱ ص ۹۱ ح۵ )
۲۲. عرضه اعمال به خداوند
«إِنّ اَعْمَالَ هَذِهِ الاُمّةِ مَا مِنْ صَبَاحٍ إِلا وَ تُعْرَضُ عَلَی اللّهِ عَزّوَجَلّ».
امام حسین (ع) فرمود: «همانا اعمال امّت، هر بامدادان بر خداوند عرضه می شود».
(بحار الانوار، ج ۷۰ ص ۳۵۳ ح۵۴ )
۲۳. جلب رضایت مردم با نارضایتی خداوند
«مَنْ طَلَبَ رِضَی النّاسِ بِسَخَطِ اللّهِ وَکَلَهُ اللّهُ إِلیَ النّاسِ».
امام حسین (ع) فرمود: «کسی که برای جلب رضایت مردم، موجب غضب خدا شود، خداوند او را به مردم وا می گذارد».
(بحار الانوار، ج ۷۵ ص ۱۲۶ ح۸ )
۲۴. گذشت در حال قدرت
«إِنّ اَعْفَی النّاسِ مَنْ عَفَا عَنْ قُدْرَةٍ».
امام حسین (ع) فرمود: «باگذشت ترین مردم کسی است که با وجود قدرت، گذشت کند».
(بحار الانوار، ج ۷۵ ص ۱۲۱ ح۴ )
۲۵. سخن کاهنده ارزش
«لاَ تَقُولُوا بِاَلْسِنَتِکُمْ مَا یَنْقُصُ عَنْ قَدْرِکُمْ».
امام حسین (ع) فرمود: «چیزی که از ارزشتان بکاهد، بر زبان جاری نکنید».
(جلاء العیون، ج ۲ ص۲۰۵ )
۲۶. اثر تنگدستی، بیماری و مرگ
«لَوْلاَ ثَلاَثَةٌ مَا وَضَعَ ابْنُ آدَمَ رَأسَهُ لِشَیْءٍ اَلْفَقْرُ وَ الْمَرَضُ وَ الْمَوتُ».
امام حسین (ع) فرمود: «اگر سه چیز نبود، آدمی سرش را در برابر هیچ چیز فرود نمی آورد؛ تنگدستی، بیماری و مرگ».
(نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، ص ۸۵ ح۴ )
۲۷. غفلت از گناه خویشتن
«إِیّاک اَنْ تَکُونَ مِمّنْ یَخَافُ عَلَی الْعِبَادِ مِنْ ذُنُوبِهِمْ وَیَاْمَنُ الْعُقُوبَةَ مِنْ ذَنْبِهِ».
امام حسین (ع) فرمود: «مبادا از کسانی باشی که از گناه دیگران بیمناکند، و از کیفر گناه خود آسوده خاطرند».
(تحف العقول، ص۲۷۳ )
۲۸. برطرفکردن گرفتاری مؤمن
«مَنْ نَفّسَ کُرْبَةَ مُؤْمِنٍ فَرّجَ اللّهُ عَنْهُ کُرَبَ الدّنیَا وَ الاخِرَةِ».
امام حسین (ع) فرمود: «هرکه گرفتاری مؤمنی را برطرف کند، خداوند گرفتاریهای دنیا و آخرتش را برطرف میکند».
(بحار الانوار، ج ۷۵ ص ۱۲۲ ح۵ )
۲۹. مرگ با عزّت و زندگی با ذلّت
«مَوْتٌ فِی عِزّ خَیْرٌ مِنْ حَیَاةٍ فِی ذُلّ».
امام حسین (ع) فرمود: «مرگ با عزت برتر از زندگی با ذلّت است».
(بحار الانوار، ج ۴۴ ص ۱۹۲ ح۴ )
۳۰. همسانی گفتار و عمل
«إِنّ الْکَریِمَ إِذَا تَکَلّمَ بِکَلاَمٍ، یَنْبَغِی اَنْ یُصَدّقَهُ بِالْفِعْلِ».
امام حسین (ع) فرمود: «بزرگوار کسی است، که گفتارش با عملش یکی باشد».
(مستدرک الوسائل، ج ۷ ص ۱۹۳ ح۶ )
۳۱. دشمنی با علی(ع) نشانه نفاق
«مَا کُنّا نَعْرِفُ الْمُنَافِقِینَ عَلَی عَهْدِ رَسُولِ اللّهِ (ص) إِلا بِبُغْضِهِمْ عَلِیّاً وَ وُلْدَهُ».
امام حسین (ع) فرمود: «ما در عهد رسول خدا (ص) منافقان را نمیشناختیم، جز در دشمنی آنها با علی و اولادش».
(عیون أخبار الرّضا، ج ۲ ص ۷۲ ص۳۰۵ )
۳۲. اثر پذیرش هدیه
«مَنْ قَبِلَ عَطَاءَکَ، فَقَدْ اَعَانَکَ عَلَی الْکَرَمِ».
امام حسین (ع) فرمود: «آنکس که هدیه تو را بپذیرد، تو را در بزرگواری کمک کرده است».
(بحار الانوار، ج ۶۸ ص ۳۵۷ ح۲۱ )
۳۳. نجات از آتش با گریه از ترس خدا
«اَلْبُکَاءُ مِنْ خَشْیَةِ اللّهِ نَجَاةٌ مِنَ النّارِ».
امام حسین (ع) فرمود: «گریه از ترس خدا، باعث نجات از آتش جهنّم است».
(مستدرک الوسائل، ج ۱۱ ص ۲۴۵ ح۳۵ )
۳۴. اثر خردمندی و یقین به مرگ
«لَوْ عَقَلَ النّاسُ وَ تَصَوّرُوا الْمَوْتَ لَخَرِبَتِ الدّنیَا».
امام حسین (ع) فرمود: «اگر مردم خردمند میشدند و مرگ را باور میداشتند، دنیا ویران میگشت».
(إحقاق الحق، ج ۱۱ ص۵۹۲ )
۳۵. گناهی آسانتر از پوزش
«رُبّ ذَنْبٍ اَحْسَنُ مِنَ الاِعْتِذَارِ مِنْهُ».
امام حسین (ع) فرمود: «چه بسا گناهی که نیکوتر از پوزش است».
(بحار الانوار، ج ۵۷ ص ۱۲۸ ح۱۱ )
۳۶. غیبت، خورش سگهای دوزخ
«کُفّ عَنِ الْغَیْبَةِ فَإِنّهَا إِدَامُ کِلابِ النّارِ».
امام حسین (ع) فرمود: «از غیبت بپرهیز، که خورش سگهای دوزخ است».
(بحار الانوار، ج ۷۵ ص ۱۱۷ ح۲ )
۳۷. نهی از منکر
«لا یَنْبَغِی لِنَفْسٍ مُؤْمِنَةٍ تَرَی مَنْ یَعْصِی اللّهَ فَلا تُنْکِرُ عَلَیْهِ».
امام حسین (ع) فرمود: «سزاوار نیست که مؤمن، گناهکاری را ببیند و او را از گناه باز ندارد».
(کنز العمّال، ج ۳ ص ۸۵ ح۵۶۱۴ )
۳۸. اثر نافرمانی خداوند
«مَنْ حَاوَلَ اَمْراً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کَانَ اَفْوَتَ لِمَا یَرْجُوا وَ اَسْرَعَ لِمَا یَحْذَرُ».
امام حسین (ع) فرمود: «کسی که با نیرنگ و معصیت خدا، در پی بهدست آوردن چیزی رود، کمتر به آنچه امید دارد میرسد، و زودتر به آنچه میترسد، دچار میشود».
(بحار الانوار، ج ۷۵ ص ۱۲ ح۱۹ )
۳۹. خیر فراوان در پنج چیز
«خَمْسٌ مَنْ لَمْ تَکُنْ فِیهِ لَمْ یَکُنْ فِیهِ کَثِیرُ مُسْتَمْتِعٍ: اَلْعَقْلُ، وَ الدّینُ وَ الاَدَبُ، وَ الْحَیَاءُ وَ حُسْنُ الْخُلْقِ».
امام حسین (ع) فرمود: «پنج چیز است که در هرکسی نباشد، خیر زیادی در او نیست: عقل، دین، ادب، حیا و خوشخویی».
(حیاة الامام الحسین(ع)، ج ۱ ص۱۸۱ )
۴۰. پیروی از حق و کمال عقل
«لا یَکْمُلُ الْعَقْلُ إِلا بِاتّبَاعِ الْحَقّ».
امام حسین (ع) فرمود: «عقل جز با پیروی از حق، کامل نمیشود».
(أعلام الدین، ص۲۹۸ )