در جهت امانتداری اندیشههای دیگران و برای اطلاعرسانی بیشتر خواننده برای مراجعه به متون و منابع اصلی باید ارجاعات آورده شود. بنابراین هرگاه در متن مقاله، مطلبی از یك كتاب یا مجله یا … به صورت مستقیم یا غیر مستقیم نقل شود باید پس از بیان مطلب آن را مستند ساخت. این مستندسازی شیوههای مختلف دارد.
الف: شیوه ارجاع در متن
در استناد نام مؤلف و صاحب اثر بدون القاب: آقا، خانم، استاد، دكتر، پروفسور، حجتالاسلام، آیتالله و امثال آن آورده میشود مگر در جایی كه لقب جزو نام مشخص شده باشد مانند خواجه نصیرالدین طوسی، آخوند خراسانی، امام خمینی، علامه طباطبایی (دهنوی، 1377، ص 27).
1- اثر با یك مؤلف: پس از آوردن متن، داخل پرانتز: نام خانوادگی،تاریخ انتشار، شماره صفحه به ترتیب میآید و پس از آن نقطه میگذاریم مانند (ابطحی، 1382، ص 27).
2- اثر با بیش از یك مؤلف باشد، نام خانوادگی آنان به ترتیب به همراه سال انتشار و شماره صفحه میآید مانند (سرمد، بازرگان، حجازی، 1379، ص 50) و اگر بیش از سه مؤلف بود: نام خانوادگی اولین مؤلف و به دنبال آن عبارت «و همكاران» یا «و دیگران» سپس سال انتشار و شماره صفحه میآید مانند (نوربخش و دیگران، 1366، ص 75).
3- اثر با نام سازمانها و نهادها:
به جای نام مؤلف، نام سازمان میآید مانند (فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، 1382، ص 34).
4- دو یا چند اثر یك مؤلف:
همه آنها داخل پرانتز به ترتیب تاریخ نشر میآید مانند (والاس، 1980، ص 15؛ 1988، ص 27؛ 1990، ص 5). و اگر چند اثر یك مؤلف در یك سال منتشر شده باشد آثار مختلف او با حروف الفبا از هم متمایز میگردند مانند (احمدی، 1365 الف، ص 22؛ 1365 ب، ص 16).
5- استناد آیات و روایات
ابتدا نام سوره و سپس شماره آیه ذكر میشود، مانند: (بقره، 39). در خصوص نهجالبلاغه نام كتاب و شماره خطبه یا نامه (نهجالبلاغه، خطبه 33) و روایات غیر نهجالبلاغه، نام گردآورنده روایات، تاریخ نشر، شماره جلد و صفحه مانند (مجلسی، 1403، ج 56، ص 198).
ب) ارجاعدهی مقالات
ابتدا نام مؤلف یا مؤلفان، سپس تاریخ انتشار، بعد عنوان مقاله، به دنبال آن نام مجله و شماره آن ذكر میشود آنگاه شماره صفحات آن مقاله در آن مجله با حروف مخفف صص در فارسی وPPدر انگلیسی، مانند حداد عادل، غلامعلی (1375)، انسان عینی، فصلنامه حوزه و دانشگاه، ش 9، صص 41-35.
ج) ارجاع پایاننامه و رساله
پس از ذكر عنوان باید ذكر شود كه آن منبع پایاننامه كارشناسی ارشد یا رساله دكتری و به صورت چاپ نشده است، سپس نام دانشگاه به شكل زیر:
ایزدپناه، عباس (1371)، مبانی معرفتی مشاء و اهل عرفان، پایاننامه كارشناسی ارشد، چاپ نشده. دانشگاه قم.
د) ارجاع به یك روزنامه
همانند ارجاع مقاله در مجله است مانند:
محمودی، اكبر (1375، 21 مهر) موانع توسعه در ایران، روزنامه كیهان، ص 6.
ه) ارجاع به فرهنگنامه و دایرةالمعارف
در ارجاع نام سرپرست و بقیه موارد مثل كتاب عمل میشود مانند:
بجنوردی، سید كاظم و همكاران (1377)، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (چاپ دوم)، تهران؛ مركز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
و) ارجاع به كنفرانسها، سمینارها و گزارشها
- مطلبی از دایره المعارف در شبكه وب
Seven years war. Britannica online.vers.92.2.apr.1998.
Encyclopaedia Britannica. 02 nov 2030http://www.eb.om;180/.
ارائه گزارش از همایش و سمینارها باید به شكل زیر باشد (سلطانی، 1363، ص 19).
همایش بینالمللی نقش دین در بهداشت و روان (1380)، چكیده مقالات اولین همایش بینالمللی نقش دین در بهداشت روان، تهران: دانشگاه علوم پزشكی ایران.
ز) نقل از منابع الكرونیكی (اینترنت)
امروز نقل از منابع اینترنتی یكی از منابع ارجاعی است كه در ذكر آن اطلاعات ضروری به ترتیب زیر بیان میشود (ترابیان، 1987، ترجمه قنبری، 1380).
بارلو،جان پی (1996)، درخت یوشع میلرزد در مجله CORE(روی خط اینترنت) ج 8، ش 1، (92 نقل شده تاریخ 25 مارس 1996، قابل دسترسی در:
:Pub/Zines/c.Re-Zine file:ptp.e text.org pirectorg .g. 8corel.
- ارجاع یك مقاله در مجله الكترونیكی
Miles, Adrian. Singin in the Rain: a hypertextual Reading. “Postmodern Culture 8.2(1998).02 nov 2000.
http://muse.jhu.edu/jourals/pme/voo8/8.2 miles.html
- در ارجاع یك كتاب الكترونیكی در شبكه وب
Austen, Jane. Pride and prejudice.de. henry chur chyrd.
Nov 2000.http://www.pemberley.com/jahein;o/pridprej.html.
ضمايم 8. پیوستها و
دراين قسمت محقق مي تواند نقشه ، آمار ، تصوير ، نمودار و هر آنچه را كه بر غناي مطلب مي افزايد و به درك مطالب ارايه شده كمك مي نمايد را ضميمه مقاله كند .
ملاحظات مربوط به تدوين مقاله علمي
1- نويسنده بايد از پرداختن به حاشيه ها خودداري نمايد يعني موضوعات فرعي وغير ضروري را بيان نكند.
2- از تكرار غير ضروري مطالب مقاله خود داري كند.
3- از منابع وماخذ به روش مورد نظر مجله استفاه كند.
در فهرست منابع وماخذ توجه به چند نكته ضروري است :
بايد اطلاعاتي در خصوص نويسنده ، مقاله ، ناشر، محل نشر و… وجود داشته باشد اين امر در دو شكل صورت مي پذيرد.
APA: اين فرم بيشتر در ايران رايج است كه در آن سال انجام تحقيق بعداز نام ،نام خانوادگي و نام در پرانتز قرار مي گيرد .
MLA:دراين سيستم سال چاپ اثر در قسمت آخر وبدون پرانتز قرار مي گيرد
سيستم هاي ارجاع دهي هم متفاوت است ودر اشكال زير صو رت مي پذيرد :
-ارجاع دهي به متن
-زير نويس
زير نويس ها مي توانند داراي شماره مسلسل باشند يا از آن استفاده نشود .
4- مقاله علمي از لحاظ آداب نگارش بايد بدون غلط باشد .
5- بايد بين مطالب ، عنوان اصلي وفرعي ، چكيده، مقدمه ومتن همواره ارتباط وانسجام وجود داشته باشد وتصاوير ، جداول ونمودار هاي استفاده شده ، مرتبط با بحث باشند ومحل مناسب درج آن ها مشخص گردد .
6- در انتخاب فونت ، حاشيه ها ، پاراگراف بندي ، عناوين اصلي و فرعي و… دقت لازم صورت بگيرد و مقاله از ظاهر فيزيكي تميز وشكيل و زيبا برخوردار باشد .