روحانی همچنان منتظر تصمیمات «مزاحم برجام»!
زمانی که امریکا از برجام خارج شد، روحانی تصریح کرد: «خوشحالم که یک موجود مزاحم از برجام خارج شده است.» حالا، اما ماه‌هاست منتظر همان موجود مزاحم است.
صحبت‌های دیروز رئیس جمهور در جلسه هیئت دولت و ابراز مجدد خوشبینی به آمریکا موضوع گزارش روزنامه‌های صبح امروز کشور قرار گرفت.
روزنامه جوان در این باره نوشت: رئیس‌جمهور روز چهارشنبه در جلسه هیئت دولت تأکید کرد: «همواره اینچنین بوده اگر مشکلی برای مردم در زندگی‌شان پیش آمده از طریق فشار‌های ناحق غیرانسانی کاخ‌سفید بوده است و هر زمانی آنها به تعهدات بین‌المللی برگردند، آن شرایط عوض خواهد شد.» روشن است که روحانی برای فرار از پذیرش مسئولیت اوضاع داخلی کشور، ترجیح می‌دهد آن را کاملاً مرتبط با سیاست‌های دولت امریکا بداند. دشمنی امریکا با ایران که عیان است و از دشمن جز دشمنی برنمی‌آید، اما یعنی دولت خودمان هیچ نقش و اثری در اداره کشور ندارد؟! مگر ما مستعمره امریکا هستیم که همه امور را دولت امریکا بچرخاند؟!
روحانی چراغ‌سبز برای مذاکره را هم برای چندمین بار نشان داد: «سیاست جمهوری اسلامی ایران همانطور که بار‌ها تأکید کردیم، تعهد در برابر تعهد، اقدام در برابر اقدام، کاهش تنش در برابر کاهش تنش، احترام در برابر احترام و تعهدات بین‌المللی در برابر تعهدات بین‌المللی است. اگر چنین اراده‌ای در برابر حاکمان آینده امریکا وجود داشته باشد به نظر من حل مسئله بسیار آسان است و ایران و امریکا می‌توانند تصمیم بگیرند به شرایط ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷ برگردند.»
او با خوش‌خیالی که نشان می‌دهد عمق داشتن اختلافات میان دموکرات و جمهوری‌خواه در امریکا را باور کرده است، منتظر محکوم شدن اقدامات ترامپ علیه ایران توسط بایدن است: «امیدواریم دولت آینده امریکا سیاست‌های ترامپ نسبت به ایران را با صراحت محکوم کند و سیاست‌های نادرستی را که دولت قبل امریکا در طول این چهار سال اعمال کرد، جبران کند.»
در انتظار مزاحم برجام!
زمانی که امریکا از برجام خارج شد، روحانی تصریح کرد: «خوشحالم که یک موجود مزاحم از برجام خارج شده است.» حالا، اما ماه‌هاست منتظر همان موجود مزاحم است؛ نه آنکه امریکا موجود مزاحمی در برجام نبود که ایالات متحده موجود مزاحمی در همه رویداد‌ها و در همه تعاملات دیپلماتیک بین‌المللی است، اما روحانی نمی‌تواند یک روز همه امور کشور را به مذاکره با امریکا و برجام گره بزند، روز دیگر خروج امریکا را لفظاً خروج مزاحم بخواند، ولی غمگینِ رفتن امریکا از برجام شود و امروز هم همه امور را باز معطل بازگشت امریکایی‌ها به برجام کند.
غلبه بر تحریم یا رفع آنها؟
روحانی در پایان صحبت‌هایش از رهبر انقلاب بابت میزبانی و تدارک جلسه روز سه‌شنبه سران سه قوه (اعضای شورای عالی هماهنگی اقتصادی) تشکر کرد. جلسه سران سه قوه چند ماه است تشکیل نمی‌شود و آخرین بار هم توسط روحانی لغو شد. دلیل لغو را هم دیدار روز قبل رئیس مجلس، محمدباقر قالیباف با کادر درمان اعلام کردند. پس از آن هم دیگر این جلسات تشکیل نشد تا روز سه‌شنبه که در حضور رهبری برگزار شد.
رهبر انقلاب در این دیدار فرمودند که «تحریم‌ها به عنوان یک واقعیت تلخ و جنایت امریکا و شرکای اروپایی بر ضد ملت ایران سال‌هاست که انجام می‌شود، اما در سه سال اخیر شدت یافته است.» حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه برای علاج تحریم‌ها دو مسیر «خنثی‌سازی تحریم‌ها و غلبه بر آنها» و «رفع تحریم» وجود دارد، افزودند: «البته ما مسیر رفع تحریم را یک‌بار امتحان و چند سال مذاکره کردیم، اما به نتیجه‌ای نرسید.» رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به مسیر غلبه بر تحریم‌ها و بی‌اثر کردن آنها گفتند: «این مسیر ممکن است در ابتدای کار، سختی‌ها و مشکلاتی داشته باشد، اما خوش‌عاقبت است. اگر با تلاش و ابتکار و با سینه سپر کردن در مقابل مشکلات بتوانیم بر تحریم‌ها غلبه کنیم و طرف مقابل بی‌اثر شدن تحریم‌ها را ببیند، به‌تدریج دست از تحریم برخواهد داشت.»
روزنامه وطن امروز نیز با تیتر «محکوم به تکرار تاریخ» نوشت که روحانی دیروز باز هم از خوشبینی به غرب گفت! در بخش‌هایی از این گزارش آمده: با مشخص شدن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و اعلام پیروزی جو بایدن، نامزد دموکرات، همانطور که قابل پیش‌بینی بود دولت روحانی به‌رغم گرفتن ژست بی‌طرفی در این انتخابات، با تغییر ادبیاتی فاحش طی هفته‌های اخیر و استقبال از پیروزی دموکرات‌ها، تلاش می‌کند مطابق الگوی شکست‌خورده سال‌های قبل خود در این چند ماه باقیمانده از عمر دولت دوازدهم، سرنوشت کشور و ملت را دوباره به تغییرات در کاخ سفید پیوند بزند.
نکته حائز اهمیت در میان ادبیات حسن روحانی ذوق‌زدگی مفرط از زمزمه‌های بازگشت دولت بعدی آمریکا به برجام است که این ذوق و شوق علاوه بر کند کردن تیغ بازخواست کشورمان از دولت بایدن، پالس مناسبی برای طرف آمریکایی جهت جبران خسارات ایران ارسال نمی‌کند. همچنین اعلام آمادگی‌های متعدد رئیس‌جمهور و دیپلمات‌ها در بازگشت ایران از کاستن از تعهدات برجامی قابل تأمل و عجیب به نظر می‌رسد.
در میانه بیم و امیدهای رئیس‌جمهور و مردان سیاست خارجی‌اش در بازگشت ایران و آمریکا به ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷- روزی که ترامپ سر کار آمد- مساله‌ای که اهمیت دارد این است که شرایط ۲ طرف در برجام در این تاریخی که حسن روحانی می‌گوید به چه شکل بوده است. ۲ ماه قبل از تاریخ مورد نظر روحانی دولت اوباما نه‌تنها به هیچ یک از تعهدات خود در توافق هسته‌ای عمل نمی‌کرد، بلکه با تمدید تحریم ایسا، برجام را نقض کرد و دولت روحانی به خاطر ساز‌وکار عجیب حل اختلاف در برجام موسوم به مکانیزم ماشه توانایی محکوم کردن آمریکا را نداشت!
توانایی باز کردن یک حساب بانکی در انگلستان را هم نداریم!
حمید بعیدی‌نژاد، رئیس سابق تیم کارشناسی هسته‌ای و سفیر فعلی ایران در انگلستان، در آن مقطع- سال ۹۵- در کنفرانس تجاری ایران در لندن مشکلات بانکی ایران را «دردسرساز» توصیف کرد و بعد‌تر نیز در اظهارنظری مهم گفت: حساب بانکی سفارت ایران در لندن هنوز بسته است.
همچنین نشریه آمریکایی نیویورکر، مهرماه ۹۶ روایتی جالب توجه از نشست مشترک وزرای خارجه ایران و ۱+۵ که در حاشیه اجلاس امسال سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شد، منتشر کرد؛ نشستی که محمدجواد ظریف برای نخستین‌بار از زمان انتخاب دونالد ترامپ به ریاست‌جمهوری ایالات‌متحده با رکس تیلرسون وزیر وقت خارجه و نیکی هیلی دور یک میز نشستند. به گزارش نیویورکر، در جایی از جلسه محمدجواد ظریف خطاب به همتایان خود با گلایه از اینکه ایالات‌متحده آنطور که در توافق هسته‌ای مقرر شده تحریم‌ها را رفع نکرده، می‌گوید: «ما هنوز نمی‌توانیم در انگلستان یک حساب بانکی باز کنیم».
تقریبا هیچ چیز!
ولی‌الله سیف، رئیس وقت بانک مرکزی هم اواخر فروردین‌ماه سال ۹۵ به تلویزیون بلومبرگ گفت «تقریبا هیچ چیز» از برجام عاید ایران نشده است. وی می‌گوید: «یکی از نیازهایی که قطعا ما داریم تبدیل کردن ارز است برای اینکه بتوانیم به تامین‌کنندگان (کالا) پول پرداخت کنیم. این، نیازمند دسترسی به نظام مالی آمریکاست». سیف اظهار کرده بود ایران ۳ ماه بعد از اجرایی شدن برجام، توان دستیابی به ۱۰۰ میلیارد دلار دارایی ضبط‌شده‌اش در خارج از کشور را نداشته و برای پرداخت صورتحساب‌هایش در مبادلات خارجی به دنبال راهی برای استفاده از دلار است.
رئیس بانک مرکزی ایران اضافه کرده بود با آنکه قرار است سپرده‌های ایران در بانک‌های خارج از کشور قابل دسترس باشند، بانک‌های اروپایی کماکان نگران نقض قوانین آمریکا و مواجه شدن با جریمه‌های سنگین این کشور هستند. سیف، بر همین اساس از «دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا» خواست با صدور دستورالعملی، بانک‌های اروپایی را به استقبال بیشتر از ایران دعوت کند.
